İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, “Düzenli ve ölçülü çiğ badem tüketimi, bedendeki kolesterol ölçüsünü kolesterol ilaçları kadar düşürmekle kalmayıp, kalp hastalıkları için en değerli risk faktörü olan CRP’nin azalmasını da sağlar” dedi.
İçerdiği tekli doymamış yağ asitleri, antioksidanlar, lifler, vitamin ve minerallerle tam bir sıhhat deposu olan çiğ badem, bilhassa LDL (kötü) kolesterolü düşürmede kıymetli tesirlere sahip… İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, bu kuruyemişin yararlarını 6 unsurda sıraladı…
Osman Erk
1 – Bitkisel protein, sağlıklı yağ, vitamin ve mineral deposudur
100 gram badem; 600 kalori, 50 gram yağ, 20,5 gram protein, 10,3 gram karbonhidrat, 3,8 gram su, 12 gram lif içerir. Yağ içeriğine bakıldığında doymuş yağ 3,1 gram, tekli doymamış yağ 33 gram, çoklu doymamış yağ 11 gram kadardır. Lif yapısı 11 gram suda çözülmeyen ve bir gram suda çözülen liflerden oluşmaktadır. İçerdiği yağ kompozisyonu büyük ölçüde tekli doymamış yağlardır. Doymuş yağ ölçüsü da epeyce düşüktür. Bir avuç badem (30 gram yahut 24 adet) güzel bir protein, lif, vitamin ve mineral kaynağıdır. Bilhassa E vitamini, magnezyum, kalsiyum ve demir bademde bol ölçüde bulunan vitamin ve minerallerdir.
2 – Kalp sıhhatini takviyeler
Bademin iç kabuğu 9 farklı fenolik bileşik içerir ve antioksidan kapasitesi yüksektir. Fitosterol içeriği güçlü bir kuruyemiştir. 100 gram bademde 118 mg beta sterol bulunmaktadır. Çok güçlü lif yapısı ile birlikte beta sterol, kolesterol emilimini değerli ölçüde pürüzler. 2010 yılında Amerikan Tarım Bakanlığı (USDA) bademin total ve LDL kolesterolü düşürmek için tüketilmesini önermiştir. İçinde bademin bulunduğu sağlıklı bir diyet, kolesterol ölçüsünü kolesterol ilaçları kadar düşürmekle kalmayıp, kalp hastalıkları için en kıymetli risk faktörü olan CRP’nin azalmasını da sağlamaktadır. FDA 2003 yılında badem tüketiminin kalp hastalıkları riskini düşürdüğünü kabul etmiştir.
3 – Yağ yakmaya yardımcı olur
Tok tutma özelliği yüksek olan bir kuruyemiştir. Orta öğünlerde bu özelliği nedeniyle daha az kalori alınmasını sağlayıp, metabolizmayı hızlandırarak, yağ yakımına yardımcı olur.
4 – Şeker hastalığına uygun gelir
Bol ölçüde protein ve tekli doymamış yağ, kalsiyum, magnezyum, lif, fitosterol, E vitamini, fosfor, bakır ve manganez içerir. Alkali bir kuruyemiştir ve bir porsiyon badem 28 gram olarak belirlenmiştir. Bademi çevreleyen koyu renkli gözetici zar bol ölçüde antioksidan fenolik bileşikler içerdiği için kabuğu ile birlikte tüketilmesi önerilir. Kolesterolü düşürmeye yardımcı olan, liften güçlü bir kuruyemiştir. Bademin öteki kuruyemişler üzere glisemik yükü ve glisemik indeksi düşüktür. Sağlıklı bireylerde yapılan çalışmalarda günde 60 gram badem tüketilmesinin açlık ve tokluk şekeri seviyelerini düşürdüğü, insülin sekresyonunu düzenlediği, oksidatif gerilimi azalttığı ve endotel işlevlerini da güzelleştirdiği gösterilmiştir.
5 – Anti-kanserojen ve kemik dostudur
Yapılan hayvan deneylerinde bademin kolon (bağırsak) kanserini önleyici ve Alzheimer hastalığına karşı kollayıcı tesiri olduğu saptanmıştır. Badem ayrıyeten kemik sıhhati için pahalı bir kuruyemiştir ve kemiklerde kemik eritici tesiri olan osteoklastların aktivitesini durdurarak osteoporoza mani olmaktadır. Bademde bulunan steroller kolesterol ve lipoprotein a seviyesini düşürmektedir. Badem tüketimi Tip 2 diyabet hastalarında kan şekeri denetimini olumlu tesirler.
6 – Cildi korur
Güneşten gelen ultraviyole ışınları ve oksidatif gerilim cilde hasar verip erken yaşlanmaya neden olurken, bademde bulunan E vitamini antioksidan içeriği ile özgür radikallerle savaşarak cildi korur.
Nasıl tüketilmeli?
Badem çiğ olarak tüketilmelidir. Kızartma, tuzlama, yağlama, kuruyemişlerin olumlu özelliklerini ortadan kaldırır. Marketlerde ambalajlı olarak satılan bademler sıklıkla hidrojenize yağda kızartılmıştır ve bu durumda tuz ve trans yağların diyete girmesi kelam bahsidir. Bademin yüksek yağ içeriği çok kolay okside olmasına ve bozulmasına neden olur. Kabukları çıkarıldığında, ışık ve havaya maruz kaldığında kolay kolay bozulur. Bu nedenle serin ve kuru yerlerde kabuklarıyla birlikte koruma edilmelidir. Bademin besin pahasını arttırmak için bir gece boyunca suda bekletilmesi uygun olabilir.