Westinghouse tarafından geliştirilen eVinci adlı yeni bir mikro reaktör şaşırtıcı bir özelliğe sahip. Su olmadan çalışabiliyor ve nükleer enerjinin suyun kıt olabileceği uzak yerlere ulaşmasının önünü açıyor. Bu tür ilk mikro reaktörün bu on yılın sonunda Kanada’nın Saskatchewan eyaletinde kurulması planlanıyor. İnşa edilmesi ve faaliyete geçmesi genellikle yıllar alan nükleer enerji santrallerinin aksine, mikro reaktörler veya küçük modüler reaktörler (SMR) nükleer yakıt kullanan bir enerji santralini taşımak ve kurmak için hızlı bir yol sunuyor. Adından da anlaşılacağı üzere, bir mikroreaktör nakliye kamyonu veya uçağa sığacak kadar küçüktür ve elektrik ihtiyacı olan bir yere hızla taşınabilir.
Bu konsept, doğal bir felaketin ardından ya da askeri uygulamalar için test ediliyor. Ancak çoğu tasarım, ısıyı çekirdekten buhar türbinlerine aktarmak ya da fazla ısıyı uzaklaştırmak için hala suya ihtiyaç duymakta. Westinghouse’un eVinci reaktörü de burada devreye giriyor.
Westinghouse eVinci
Dünya, havaya tonlarca karbondioksit salmadan enerji talebini karşılamanın daha iyi yollarını ararken nükleer enerji geri dönmek için uygun bir zaman arıyor. Mikro reaktörler, kurulmalarıyla elde edilen hız avantajı göz önüne alındığında bunun nihai yolu olarak görülüyor. eVinci ise bunu sudan da bağımsız hale getirerek bir adım daha ileri götürüyor.
Westinghouse bunu, aktif sistemlerde ihtiyaç duyulan bileşen sayısını azaltan “Heat Pipe” teknolojisini kullanarak başardığını iddia ediyor. Şirketin web sayfasında belirtildiğine göre, ekip kısa bir süre önce, diğer tasarımlarda görülen yüksek basınç veya soğutma sızıntısı olaylarından kaynaklanan riskleri ortadan kaldıran ilk 3,6 m uzunluğundaki nükleer sınıf ısı borusunu üretti. Şirket ayrıca, operatör müdahalesine gerek kalmadan reaktör çekirdeğinden ısıyı uzaklaştırmak için radyasyon ve konveksiyon ısı transferi modlarını kullanan bir Pasif Isı Giderme Sistemi (PHRS) kullanıyor.
eVinci kolayca taşınabilmesinin yanı sıra, mevcut tesislerde minimum kesinti ile kolayca kurulabilecek. Reaktör, rüzgar ve güneş gibi yenilenebilir enerji kaynaklarıyla bir araya getirilebilir ve şebekenin bir parçası haline gelebilir. Reaktörden çıkarılan ısı, çalıştığı ortama bağlı olarak bölgesel ısıtma veya endüstriyel uygulamalar için kullanılabilir. Mikro reaktör yakıt ikmali gerektirmiyor ve yılda 55.000 ton C02 azaltırken 5MWe enerji üreterek sekiz yıldan fazla çalışabiliyor. Yakıt tükendiğinde, mikroreaktör imha edilmek üzere taşınıp yerine bir başkası takılarak tıpkı bir batarya gibi yerinde çalışmaya devam edebilir. Mikroreaktör, daha fazla güvenlik için taşıma sırasında kullanılan kapatma çubuklarıyla donatılmış durumda. Nükleer yakıt ise uzun süreli depolama için derin jeolojik depolarda (DGR) saklanabilir.
Bu yılın Kasım ayının başlarında Kanada, bu tür ilk mikro reaktörü inşa etmek için 59 milyon dolar tutarında bir projeyi onayladı. Tesisin 2029 yılına kadar faaliyete geçmesi bekleniyor.